Web Site Çevirisi

Dijital Pazarlama Uzmanı Fatih Dilekci ile Keyifli Bir Sohbet

BİRİNCİ BÖLÜM

Tüm hayatımızın giderek dijitale döndüğü ve makina çevirilerinin daha sık tercih edildiği bir zaman diliminin içindeyiz.

Durum böyle iken “Eyvah! Çevirmenler ne iş yapacak?” gibi bir endişenin hissedilmesi pek de şaşılacak bir durum olmasa gerek.

Bugün, sektörün başarılı dijital pazarlama uzmanlarından biri olan Fatih Dilekci ile Web Sitesi içerik çevirisi hakkında biraz sohbet ettik.

Fatih Bey sözlerine hem Web Sitesi içerik çevirisi hem de data ve kodlama çevirileri üzerine bilgi vererek başladı. Sohbetimizin devamında ise dijital alanda çeviri yapmanın kritik noktalarından bahsettik. Üç bölümden oluşan bu içerik serisini keyifle okuyacağınızı umuyoruz.

Kübra Akdoğan: Web Sitesi içerik çevirisi nedir? Data ve kodlama çevirisinden farkları nelerdir?

Fatih Dilekci:

Web Sitesi içerik çevirisi, Web sayfasındaki yazıların ve görseller üzerindeki metinlerin kaynak dilden hedef dile çevrilmesidir.

Web Sitesi içerik çevirisi yaparken, metinleri kelime kelime çevirmek daha sık tercih edilir. Ancak dil bilgisi açısından kaynak dil ve hedef dil arasında farklılıklar vardır. Bu nedenle kelime çevirisi yaptığımızda anlatım bozuklukları meydana gelebilir. Çevirmenin her iki dile de hâkim olması gerekir.

Bu konuda yerelleştirme hizmeti veren şirketler genelde çalışanlarının beş yıldan fazla süreyle o dilin konuşulduğu ülkede vakit geçirmiş olmasına dikkat eder. Böylece çeviri yapılan Web sayfasının sahip olduğu dillerde organik trafik alma ihtimali de artar. Bu sayede daha çok kullanıcıya da erişmiş olur.

Bir Web Sitesinin içeriğinin üretimi o sitede bulunan sayfa sayısı ile doğrudan ilişkilidir. Web Sitenizde bulunan sayfa sayısı ne kadar fazla ise, sizin de birlikte çalıştığınız çevirmen sayısı o kadar artmaktadır. Dolayısıyla profesyonel bir çeviri ekibi ile çalışmanız gerekir. Dahası, çalıştığınız profesyonel çeviri ekibinin sadece nitelikli çeviri yapmanın inceliklerine değil aynı zamanda konunun içeriğine de hâkim olması oldukça önemlidir.

Örneğin, psikoloji üzerine bir Web Siteniz var ve insan psikolojisi hakkında birçok kategoride içerik üretiyorsunuz. Psikolojinin alt dallarındaki konuları çevirmiş ya da daha önce bu konularla ilgili bir projede bulunmuş çevirmenler ile devam etmek sitenin çeviri sürecini hızlandırır. Çeviriyi yapan ekibin konu hâkimiyeti çok önemlidir. Bir diğer önemli nokta ise kelime kelime çeviri yapmaktansa içeriği ve çevrilen metnin bütününü ele alarak çeviri yapmaktır. Bu, konu bütünlüğünü kavramayı ve aktarmayı kolaylaştırır.

Data ve kodlama çevirisinin dili, Web Sitesi içerik çevirisinden oldukça farklıdır. Web Sitesi içerik çevirisinde dilin, cümle yapısının, anlamın hatta bazen kültürün iyi biliniyor ve doğru aktarılıyor olması gerekir. Dahası, çevirmen zaman zaman kendi yorumunu da katabilir. Fakat data ve kodlama çevirisinde kullanılan dil nettir ve terimler üzerinden ilerler. Bu yönüyle içerik çevirisinden daha kolaydır ancak verilerin doğru bir şekilde aktarılması için çevirmenin bir terimler sözlüğünü kılavuz edinerek çeviri yapması gerekir.

Kübra Akdoğan: Bir Web Sitesini çevirmekle bir romanı çevirmek bambaşka iki uğraş. “Makina çevirileri duyguları veremez” argümanının destekleyicisi de çok. Oysaki makine çevirileri son 10 yıldır sıkça tercih ediliyor, üstelik maliyetleri oldukça düşük.

Kendi Web Sitenizin her detayı ile ilgilenen bir dijital pazarlama uzmanı olarak bu konuda siz ne düşünüyorsunuz?

Fatih Dilekci: Bu kıyaslamayı yapmanın çok da doğru olmadığını düşünüyorum. Her iki çevirinin de okunma amacı birbirinden bütünüyle farklıdır. Bir Web Sitesine aradığımız bir bilgiye hızlıca ulaşma amacı ile giriş sağlarız. Hatta birden fazla Web Sitesine tıklar bizim için uygun olan anahtar kelimeleri ya da isimleri sayfadaki arama motorundan bulup araştırmamıza ekledikten sonra sayfayı kapatırız.

Uzun bir içeriğin okunması için okuyucunun bu konuya ilgi duyması gerekir ya da bir araştırmacı/akademisyen kimliğine sahip olmalıdır ki içeriği anlamak ve incelemek için uzun saatler geçirsin. Öte yandan, bir roman her zaman araştırma ya da inceleme yapmak için okunmaz. Kimi zaman keyiften kimi zaman meraktan dahi okunabilir. Bu nedenle roman çevirisi ve Web Sitesi içerik çevirisi karşılaştırılamaz. Çünkü her iki türün de yazılma amaçları birbirinden farklıdır.

Evet, günümüzde aktif kullanılan ve otomatik çeviri yapan, içerik üreten yapay zekâların duyguları yok ama yakın gelecekte varmış gibi davranabilecekler. En azından günümüzde buna çok yaklaşan bir araç var: GPT-3. Bir de bunun bir üst modeli olan GPT-4’ü bir insan beyni kadar iyi düşünebilen bir yapay zekâya dönüştürme beklentisi var.

Yeniden günümüze dönecek olursak, evet makine çevirileri sıkça tercih ediliyor ve maliyetleri oldukça düşük. Hatta artık SEO anahtar kelime odaklı çeviri yapan dijital araçlar bile var. Yine de çeviri, dil ve kültür konusunda kendini iyi yetiştirmiş, nitelikli insanlarla, ekiplerle yapılmalıdır. Tabii, böyle çevirmelerin ya da çeviri ekibinin saat başına ya da proje başına ayırdıkları zaman ise normal bir içerik yazarına göre daha yüksek olabiliyor. 2025 sonrasında ise bu konu ile ilgili farklı gelişmeler olacağını düşünüyorum.